Geert WildersNed­er­land houdt op 15 maart verkiezin­gen voor de Tweede Kamer. Daar­bij bestaat de vrees dat, zoals in de Verenigde Stat­en en het Verenigd Koninkrijk, de rechts-pop­ulis­tis­che PVV van Geert Wilders een door­braak maakt. Wat uit­zon­der­lijk zou zijn voor een lib­er­aal gid­s­land als Ned­er­land. In De Stan­daard geeft Koen Damhuis, onder­zoek­er van het Europees Uni­ver­si­tair Insti­tu­ut in Firen­ze, meer uit­leg over de PVV-kiez­ers.1Koen Damhuis, Het zijn niet alleen ’tokkies’ en ‘boze witte man­nen, De Stan­daard, 14 Feb­ru­ari 2017, pp. 16–17.

Inzicht in de denkw­ereld van anderen is leer­rijk. Je zou par­al­lellen kun­nen trekken met Frankrijk (pres­i­dentsverkiezin­gen op 7 mei) en Duit­s­land (par­lementsverkiezin­gen op 24 sep­tem­ber).

Grofweg kon ik drie hoofd­we­gen naar de PVV-ste­un onder­schei­den: veron­gelijk­ten, con­tri­bu­tion­isme en rad­i­caal con­ser­vatisme.

1. Wat ken­merkt de veron­gelijk­ten? Een sterk gevoel van onrecht­vaardigheid. Ze voe­len zich door de geves­tigde politi­ci achtergesteld als het gaat om toe­gang tot de ver­zorg­ingsstaat. Of ze bekla­gen zich over hun posi­tie op de arbei­ds­markt, die in hun ogen onder druk staat door de komst van Polen en asiel­zoek­ers. Weer andere beschri­jven zichzelf als ‘vluchtelin­gen’ in eigen land omdat ze hun vertrouwde buurt hebben moeten ver­lat­en door de instroom van niet-west­erse  migranten. En de ver­ant­wo­ordelijkheid leggen ze bij politi­ci die niet zouden weten wat er daad­w­erke­lijk speelt op straat. Je zou kun­nen zeggen dat deze kiez­ers vin­den dat ze te weinig kri­j­gen.

2. Wat is con­tri­bu­tion­isme? Dat zijn de kiez­ers de juist kla­gen dat ze te veel geven. Hun zuurver­di­end belast­inggeld wordt door politi­ci van geves­tigde par­ti­jen overge­maakt aan “luie Grieken” en “buiten­landse geluk­szoek­ers”. Zij stem­den in het verleden, net als hun oud­ers, vak­er op rechtse par­ti­jen als de lib­erale VVD (van pre­mier Mark Rutte), ter­wi­jl kiez­ers in de eerste cat­e­gorie vaak niet stem­den, of voor de soci­aalde­moc­ra­t­en van de PVDA. Deze con­tri­bu­tion­is­ten behoren eerder tot de mid­den­klasse, maar ze hebben hun sporen door­gaans niet ver­di­end op de school­banken. Hun economis­che suc­ces danken ze vooral aan hun harde werk. Ze zijn ervan over­tu­igd dat je, om bij de Ned­er­landse samen­lev­ing te mogen horen, hier­aan eerst moet bij­dra­gen.

3. En de rad­i­caal con­ser­vatieven? Bij hen is de relatie tot de poli­tiek door­gaans veel afs­tandelijk­er. Deze kiez­ers komen vaak uit relatief hoogopgelei­de, welgestelde krin­gen en prat­en zelfs met een zekere gêne over de “tokkies” (aso­ciale lui) die op dezelfde par­tij stem­men als zij. Soci­aalde­moc­ra­tisch zijn ze rechts, maar ze vin­den dat de nationale democ­ra­tie bedreigd wordt door het lid­maatschap van de Europese Unie en de toen­e­mende invloed van ‘de’ islam, ook al hebben zij de negatieve gevol­gen hier­van vaak niet aan den lijve onder­von­den. Vaak zijn het teleurgestelde VVD-kiez­ers.

Wat bindt de drie groepen? Bij­na alle­maal vin­den ze dat de geves­tigde par­ti­jen niet opkomen voor Ned­er­land, maar hun aan­dacht veel te veel richt­en op groepen die het niet ver­di­enen. Vri­jwel al deze kiez­ers vin­den dat Ned­er­land eerst moet komen. Het gaat hen om de tegen­stelling Ned­er­land ver­sus buiten­land. En daar speelt Wilders heel goed op in. Hij gebruikt de nation­al­is­tis­che para­plu om alle prob­le­men onder te bren­gen. En dat doet hij zo slim. Vri­jwel alle belan­grijke pun­ten op de PVV-agen­da zijn te her­lei­den tot een opposi­tie tussen nation­aal ver­sus buiten­lands: ‘Hún Brus­sel, óns Ned­er­land.’

Gepubliceerd door Stijn Vogels

Natural born probleemoplosser met een oog voor usability, design, trends en details. Professioneel bezig met letterwoorden als SEO, SEA, SMO, DIY en CYA.

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *