Opmerkelijk interview met Steve Bannon, de strateeg achter Donald Trump. Een man die zichzelf ziet als een moderne meester-intrigant, een politieke architect — of misschien gewoon als iemand die graag een grote pot roert en dan kijkt wie erin verdrinkt. Zijn visie op nationalisme en macht is minstens alarmerend, zo niet een script voor een dystopische HBO-serie. trustende uitspraken over de toekomstige beleidsvoerder van het Witte Huis in Washington.
De zelfverklaarde Cromwell van Trump Tower
Wanneer je je politieke strategie baseert op een 16e-eeuwse hofintrigant die werd geëxecuteerd wegens hoogverraad, dan is het misschien tijd om je loopbaanpad te heroverwegen.
“I am,” he says, with relish, “Thomas Cromwell in the court of the Tudors.” […] “If we deliver—” by “we” he means the Trump White House “—we’ll get 60 percent of the white vote, and 40 percent of the black and Hispanic vote, and we’ll govern for 50 years.”
[…] “Dick Cheney. Darth Vader. Satan. That’s power. It only helps us when they—” I believe by “they” he means liberals and the media, already promoting calls for his ouster “—get it wrong. When they’re blind to who we are and what we’re doing.”
Cromwell was een 16de-eeuws intrigant aan het hof van Engelse koning Hendrik VIII. Zijn talent? Manipuleren, samenzweren, en uiteindelijk door zijn eigen politieke spel omvergeworpen worden. Cromwell werd geëxecuteerd wegens hoogverraad. Bannon streeft naar absolute macht. Bij absolutisme staat de leider boven elke wet.
Dat Bannon zich hiermee vergelijkt, zegt genoeg. Het lijkt erop dat hij niet alleen de Trump-dynastie wil vestigen, maar ook een politieke hegemonie die decennia lang moet duren. Het komt over alsof Bannon graag een machtige dynastie wil starten rond de familie Trump. Want niets schreeuwt “democratie” als een machtsgreep die vijftig jaar moet meegaan.
Nationalisme, maar dan met een hip economisch jasje
Wanneer iemand zegt dat iets ‘niet over ras’ gaat, maar vervolgens begint over ‘economisch nationalisme’, weet je dat er een semantisch rookgordijn wordt opgetrokken.
He absolutely — mockingly — rejects the idea that this is a racial line. “I’m not a white nationalist, I’m a nationalist. I’m an economic nationalist.” […] “I’m the guy pushing a trillion-dollar infrastructure plan. With negative interest rates throughout the world, it’s the greatest opportunity to rebuild everything. Shipyards, iron works, get them all jacked up. We’re just going to throw it up against the wall and see if it sticks. It will be as exciting as the 1930s, greater than the Reagan revolution — conservatives, plus populists, in an economic nationalist movement.”
Die interpretatie van nationalisme doet alarmbellen afgaan. Nationalisme wijst op de verschillen tussen mensen. Dit is exclusief, niet inclusief. Het draait om ‘wij’ versus ‘zij’, een recept dat historisch gezien eerder rampen dan overwinningen heeft opgeleverd. En dan die vergelijking met de jaren 1930: een decennium dat we ons herinneren vanwege depressie, protectionisme en, oh ja, de opkomst van fascisme en totalitaire regimes. Wat een feest.
Bannon’s economisch nationalisme lijkt verdacht veel op een opgepoetste versie van mercantillisme, een economisch model uit de 16e eeuw waarin staten probeerden rijk te worden door andere landen uit te buiten. Spoiler: het werkte niet. Maar goed, waarom leren van de geschiedenis als je hem gewoon kunt herhalen?
Bannon wil bouwen, maar aan wat?
Bannon’s plannen klinken als een revolutionair manifest met een dun laagje verf. Hij wil ‘de economie opkrikken’, ‘de macht terugpakken’ en een politiek systeem creëren dat decennialang blijft staan. Maar zoals we weten, hebben radicale bewegingen vaak de neiging om hun eigen architecten te verzwelgen. Dus of Bannon zijn 50 jaar zal halen? Dat valt nog te bezien.
Gelezen bij The Hollywood Reporter als Ringside With Steve Bannon at Trump Tower as the President-Elect’s Strategist Plots “An Entirely New Political Movement” (18 november 2016) door Michael Wolff.