Hoe bezitterig zijn uw kinderen? We willen geen kinderen die voortdurend zeuren om het nieuwste hebbeding. En toch puilt hun speelgoedkast uit. Brengt een materialistische maatschappij ook materialistische kinderen voort? Spoiler alert: ja, en dat is deels onze schuld.
Brengt een materialistische maatschappij [ook] materialistische kinderen voort? “We leven in een maatschappij waarin veel belang wordt gehecht aan bezit en succes vaak wordt afgemeten aan de hoogte van je salaris”, zegt professor ontwikkelingspsychologie Maarten Vansteenkiste van de UGent. “Van universiteitsstudenten is aangetoond dat het belang dat ze hechten aan financieel en materiaal succes, in drie generaties is toegenomen.”
Vansteenkiste bestudeert samen met zijn collega Bart Soenens welke waarden mensen drijven bij keuzes en levensbeslissingen. Daarbij maakt hij een onderscheid tussen twee levensdoelen.
- Streef je intrinsieke levensdoelen na, dan hecht je vooral belang aan zelfontwikkeling, de opbouw van warme relaties, of wil je bijdragen aan de samenleving.
- Vandaag worden steeds meer mensen — volwassenen, maar ook jongeren en kinderen — verleid om extrinsieke doelen na te streven: financieel succes, status en populariteit, het schoonheidsideaal.
Onderzoek heeft aangetoond dat beide levensdoelen zich verhouden als de einden van een wip: hoe materialistischer je wordt, hoe minder waarde je hecht aan hechte relaties of een betere wereld.
En hier zitten we dan: in een wereld waarin kinderen al op jonge leeftijd leren dat spullen status betekenen, dat de nieuwste gadget altijd beter is dan de vorige, en dat geluk misschien gewoon nog één aankoop verder ligt. Maar goed, laten we het positief bekijken: als kinderen kunnen leren om van spullen te houden, kunnen ze ook leren om ze los te laten. Of tenminste, om niet hysterisch te worden als je hun oude speelgoed naar de kringloopwinkel brengt.
Gelezen in De Standaard Weekblad (nr. 288, 4 maart 2017, pp. 22-25). Quote uit Material girls & boys van Nathalie Carpentier. Illustratie door Debora Lauwers.