Lichaamskaart van emoties

Iedereen kent wel dat gevoel van geluk dat zich als een warme gloed over je uitspreidt, zoals een net gewassen dekbed dat uit de droger komt. Of die ijzige rilling die door je ruggengraat snijdt wanneer iemand “we moeten praten” zegt. Of het bruisende, kokende gevoel in je aderen wanneer iemand voordringt in de rij bij de bakker. Maar waar precies voelen we deze emoties?

Onderzoekers in meerdere landen besloten de proef op de som te nemen. Ze legden zevenhonderd proefpersonen een reeks beelden voor, vroegen hen hoe hun lichaam zich voelde, en noteerden welke lichaamsdelen oplichtten als een discovloer uit de jaren 1970. Het resultaat is een verbluffend herkenbare lichaamskaart van emoties.

Wat valt op?

Sommige emoties lijken verrassend veel op elkaar, net zoals sommige supermarktmerken verdacht veel op A-merken lijken, maar dan zonder het prijskaartje.

• Liefde en geluk liggen erg dicht in elkaars buurt. Het hele lichaam gloeit bij geluk, alsof je net een all-you-can-eat sushi-avond zonder spijtgevoel hebt overleefd. Liefde doet grotendeels hetzelfde, maar voegt er een oplichtend gebied aan toe op een plek die Freud ongetwijfeld interessant zou vinden.
• Het omgekeerde geldt voor angst en agressie. Beide emoties zijn activerend, maar waar angst je eerder doet verstijven als een hert in de koplampen van een naderende auto, voegt agressie daar een paar vurige vuisten aan toe. Misschien een natuurlijke voorbereiding om die voordringer bij de bakker eens goed de waarheid te vertellen (niet dat we geweld aanmoedigen, natuurlijk).
• Negatieve gevoelens lijken een verlammend effect te hebben op de ledematen. Verdriet, angst, depressie en schaamte lijken allemaal te leiden tot een algemene “ik blijf wel gewoon hier zitten”-houding. Je ledematen voelen als ongekookte spaghetti en je motivatie om te bewegen is vergelijkbaar met die van een kat op een zonnige vensterbank. Logisch, want wie voelt zich ooit geïnspireerd tot een sprintje wanneer hij of zij zich schaamt?

Dus, wat leren we hieruit?

Misschien dat onze emoties ons lichaam op meer voorspelbare manieren beïnvloeden dan we dachten. Misschien dat we onszelf beter kunnen begrijpen door letterlijk te voelen waar onze emoties zitten. Of misschien gewoon dat de wetenschap eindelijk bevestigt waarom we na een lange dag emotioneel uitgewrongen op de bank liggen als een hoopje warme pudding.

De komende dagen ga ik eens goed letten op mijn eigen emoties. Komen ze overeen met deze studie? Of heeft mijn lichaam een geheel eigen cartografie van gevoelens? We zullen zien. Eerst een kop koffie, dat schijnt het hele lichaam ook op te laten lichten, althans volgens mijn geheel onwetenschappelijke ervaring.