West-Vlaamse boeren die hun Poolse gastarbeiders duidelijk proberen te maken wat ze moeten doen als ze een obus zien liggen op het veld? In een volledig geïmproviseerde taal die het midden houdt tussen Jommekes-Spaans en oer-Vlaams? Dat is de gouden combinatie die hen op 27 seconden tijd wereldberoemd in Vlaanderen maakte.
“You driver, you kikios obusios.
Wuk goj doen?
One zero zero years achterut!”
Nooit eerder werd een dodelijke explosief zo speels en swingend aangekondigd. De boodschap is helder: er is een kans dat je plots op een achtergebleven projectiel uit WOI stoot, en het juiste protocol is om héél snel achteruit te rijden en op z’n minst te overwegen je testament up-to-date te brengen.
Internetfaam: Hoe een Poolse Taalleraar Zijn Wil Om Te Leven Verloor
In een tijd waarin viraal gaan nog iets was wat je met koorts in bed hield, werden de ‘Obusios-boeren’ een instant YouTube-sensatie. De 27-jarige boer Hans Vandewalle werd het onwaarschijnlijke boegbeeld van deze taalkundige revolutie. Zijn aanpak? Achter elk West-Vlaams woord een ‘ios’ plakken, want “dat snapten ze precies beter.”
“Benauwdios bom frezios, e bètje?”
Het is een wonder dat er geen internationale taalcursus “West-Vlaams voor Polen” is ontstaan. Hoewel de Polen ter plaatse hun best deden, moeten we ons afvragen hoeveel mensen na dit filmpje dachten: “Misschien is Esperanto tóch een beter idee.”
Tien jaar later: de Obusios-boeren ploegen voort
Update: juli 2018
Fast forward naar 2018. Hans en zijn vader Jean-Marie Vandewalle zijn nog steeds boeren, nog steeds beroemd en nog steeds alert voor explosieve verrassingen in hun velden. Met veertien Poolse gastarbeiders in de prei en aardappelen is de “taal van de obusios” nog steeds springlevend.
“Om de drie maanden gaat een groep Polen naar huis en komt er een nieuwe af. Sommigen brengen hun vrouw mee. Of hier al kleine Pooltjes zijn gemaakt? Niet door mij alleszins.”
Een geruststellende boodschap van Jean-Marie, die duidelijk geen DNA-testen wil financieren.
Ondertussen heeft het bedrijf zijn obus-gemiddelde verhoogd naar twintig per jaar. Elke keer moet de politie en de ontmijningsdienst worden opgeroepen. Maar nog steeds geen ongelukken. Een mirakel, of een bewijs dat “one zero zero years achterut” daadwerkelijk een effectieve veiligheidsprocedure is?
Van het veld naar de showbizz?
De legende van de Obusios-boeren is zo hardnekkig dat ze onlangs werden uitgenodigd voor een optreden in De Drie Wijzen. Ze bedankten wegens drukke landbouwwerkzaamheden, maar lieten de deur op een kier.
“Als ze ons nog eens bellen en het past in onze agenda, dan willen we graag nog eens op tv komen.”
En zo blijven Hans en Jean-Marie niet alleen boeren, maar ook bescheiden cultuuriconen. Misschien is het tijd voor een Netflix-documentaire? Of een eigen taalcursus-app? Want wie weet, als we ooit aliens ontmoeten, kunnen we maar beter voorbereid zijn met een universeel verstaanbare taal. En dat is, uiteraard: Obusios-Spaans-Vlaams.
Kwam ik hier toch nog eens naar Rybak kijken, viel mijn oog ook op het filmpje met de West-Vlaamse boeren waarnaar ook ik verwezen heb — in de tijd van toen. Dat moet een “Man bijt hond”-meme geweest zijn.
BTW, ik wil me “Mooi weer & fruitsla” nog aanschaffen. Ik ben er, denk ik, verslaafd aan geraakt …